Bydd cleifion ledled y DU yn elwa o system ymchwil clinigol fywiog, gyda chefnogaeth o dros £64 miliwn mewn cyllid, a fydd yn helpu i ddod â thriniaethau a thechnolegau achub bywydau ledled y wlad.
Yn dilyn y weledigaeth eofn 'Achub a gwella bywydau: dyfodol cyflenwi ymchwil clinigol yn y DU’ a gyhoeddwyd ym mis Mawrth, nododd llywodraeth y DU a'r gweinyddiaethau datganoledig heddiw gam cyntaf y gweithgaredd ar gyfer gwell canlyniadau iechyd a chaniatáu i fwy o gleifion fod yn rhan o ymchwil sydd yn berthansol iddynt, ac elwa ohono.
Bydd y gweithgaredd ar gyfer y misoedd nesaf yn cynnwys:
Dywedodd Matt Hancock, yr Ysgrifennydd Gwladol dros Iechyd a Gofal Cymdeithasol:
“Mae ymchwil clinigol wedi bod yn hanfodol yn ein brwydr yn erbyn COVID-19 ac wedi arbed miloedd o fywydau. Gan weithio gyda llywodraethau’r Alban, Cymru a Gogledd Iwerddon, mae ein gweledigaeth uchelgeisiol ledled y DU ar gyfer dyfodol cyflenwi ymchwil clinigol yn hanfodol os ydym am adeiladu ar y momentwm cyffrous hwn ac achub bywydau. Rydym yn gwireddu’r weledigaeth hon trwy barhau i weithio’n agos gyda’n partneriaid ledled y DU, y GIG, rheoleiddwyr, diwydiant ac sector ymchwil meddygol. Byddwn yn creu system ymchwil clinigol mwy arloesol, gwydn sy'n canolbwyntio ar y claf.”
Ni fu'r cysylltiad rhwng ymchwil a budd i gleifion trwy driniaethau a gofal gwell erioed yn gliriach. Dros y flwyddyn ddiwethaf mae ymdrechion ymchwil y DU sy’n brwydro yn erbyn COVID-19 wedi atgyfnerthu’r rôl hanfodol y mae ymchwil clinigol yn ei chwarae yn iechyd y boblogaeth. Bydd parhau i ddatblygu triniaethau a brechlynnau COVID-19 newydd yn sicrhau dull manteisiol wrth fynd i'r afael â'r feirws.
Bydd y gweithgaredd yn ystod y misoedd nesaf yn cynnwys:
Dywedodd yr Arglwydd Bethell, y Gweinidog Arloesi:
“Bydd gweithio gyda chydweithwyr yn y gweinyddiaethau datganoledig ac ar draws y sector ar y cynllun uchelgeisiol hwn yn sicrhau ein bod yn datblygu amgylchedd ymchwil clinigol sydd o fudd i bawb ym mhob rhan o'r DU.
“Dyma'r cam cyntaf mewn gweledigaeth uchelgeisiol fawr. Byddwn yn parhau i adeiladu ar y sylfeini cryf hyn i ddarparu ecosystem ymchwil sy'n gosod y DU fel arweinydd byd-eang mewn ymchwil clinigol blaengar. Gydag ymchwil wedi'i ymgorffori ledled y GIG, bydd y DU yn arweinydd byd-eang mewn treialon ar gyfer triniaethau a thechnolegau newydd.”
Mae cyhoeddi'r cynllun yn dilyn o gytundeb hanesyddol Gweinidogion Iechyd y G7 i greu siarter treialon clinigol Therapiwteg a Brechlynnau newydd yn nodi’r egwyddorion a rennir i gyflymu'r modd y mae treialon clinigol yn cynhyrchu tystiolaeth gadarn a sut y gellir gweithredu eu canfyddiadau yn y pandemig hwn ac mewn pandemigau yn y dyfodol.
Dywedodd Gweinidog Iechyd a Gofal Cymdeithasol Llywodraeth Cymru, Eluned Morgan:
“Mae gan Gymru gyfleoedd gwych ar gyfer ymchwil clinigol ac rydym wedi ymrwymo'n llwyr i chwarae ein rhan i wneud system ymchwil clinigol y DU yn un o'r goreuon, os nad y gorau, yn y byd. Mae'r cynllun a lansiwyd heddiw yn garreg gamu allweddol i gyflawni ein huchelgeisiau ar y cyd. Rwy’n falch iawn o weld yr aliniad cryf i’n strategaeth ‘Cymru Iachach’, lle mae unigolion wrth wraidd trawsnewid a moderneiddio gwasanaethau iechyd a gofal, a lle mae ymchwil wedi’i ymgorffori mewn gofal o ansawdd uchel.
“Bydd Ymchwil Iechyd a Gofal Cymru yn parhau i weithio ar y cyd gyda’r holl bartneriaid, ledled y DU ac ar draws Cymru, wrth i ni geisio atebion arloesol a gweithredu’r cynllun uchelgeisiol hwn er budd y cyhoedd, cleifion a’r gweithlu.”