Goroeswr canser yn annog eraill i beidio oedi cyn cael eu profion sgrinio ceg y groth

20 Mehefin 2025

Roedd dynes 53 oed wedi ei synnu’n fawr pan ddysgodd mai canser ceg y groth oedd achos ei symptomau, er iddi briodoli’r rheiny i'r perimenopos i ddechrau. Mae’n annog merched eraill felly i fynd i gael eu profion sgrinio ceg y groth yn rheolaidd.

Yn 2021, aeth Theresa Millington at ei meddyg teulu yn cwyno am boen yn ei chlun, heintiau wrinol mynych, a mislif trwm - symptomau yr oedd hi'n credu oedd yn gysylltiedig â'r perimenopos. Ond, dangosodd y profion fod ganddi rywbeth llawer mwy difrifol - canser ceg y groth.

Dechreuodd Theresa ei thriniaeth ym mis Ionawr 2022, pan gafodd chwech i saith wythnos o radiotherapi a chemotherapi cyfun. Diolch i ofal a chefnogaeth ei thîm yn yr ysbyty, roedd hi’n rhydd o ganser cyn diwedd y flwyddyn honno.

“Roeddwn i wedi bod yn cael fy mhrofion ceg y groth yn rheolaidd, ond fe wnes i golli un. Doeddwn i byth yn meddwl y gallai'r symptomau roeddwn i'n eu profi fod wedi bod yn ganser ceg y groth” meddai Theresa, o’r Wyddgrug.

“Hoffwn ddiolch i holl staff yr ysbyty a fu’n gofalu amdanaf yn ystod y driniaeth. Hoffwn hefyd annog pob merch i fynychu eu hapwyntiadau sgrinio ceg y groth—gall hynny wneud gwahaniaeth mawr.”

Mae profiad Theresa yn tynnu sylw at bwysigrwydd peidio anwybyddu symptomau anarferol a mynychu apwyntiadau sgrinio ceg y groth. Gall hyn ganfod canser yn gynnar pan fydd triniaeth yn fwyaf effeithiol.

Dywedodd Mr Richard Peevor, Oncolegydd Gynaecolegol Ymgynghorol ym Mwrdd Iechyd Prifysgol Betsi Cadwaladr: “Mae Sgrinio Serfigol ynghyd â rhaglen frechu HPV yn ystod plentyndod yn ffyrdd hanfodol o atal canser serfigol, canser y mae Sefydliad Iechyd y Byd yn gobeithio ei ddileu erbyn 2040.

“Mae stori Teresa hefyd yn neges bwerus. Hyd yn oed os ydych chi'n amau ​​​​y gallai eich symptomau fod yn rhywbeth arall, mae'n werth holi ymhellach, ac mae hefyd yn gymhelliant i ferched fynychu eu profion sgrinio serfigol os ydyn nhw’n oedi cyn gwneud.”

Ychwanegodd Theresa: “Ar ôl yr hyn a ddigwyddodd i mi, mae fy neges yn glir. Peidiwch ag oedi cyn mynd am eich profion ceg y groth. Gwrandewch ar eich corff a cheisiwch gyngor meddygol os byddwch chi'n sylwi ar symptomau anarferol, waeth beth yw'ch oedran neu'ch amgylchiadau.”

Ceir rhagor o wybodaeth am sgrinio serfigol yma