Iechyd meddwl a lles – Sut gallaf i helpu fy hun?

Os ydych yn teimlo fel eich bod eisiau niwiedio eich hunan neu’n cael meddyliau am hunanladdiad, mae’n bwysig dweud wrth rywun yn syth. Os ydych mewn argyfwng ac angen cymorth brys, ewch i’n tudalen ar gael cymorth mewn argyfwng iechyd meddwl ewch i’n tudalen ar gael cymorth mewn argyfwng iechyd meddwl.  

Rydym yn deall y gallech fod yn bryderus am y beichiogrwydd neu am gael babi. Mae rhai o’r pethau cyffredin yn cynnwys:

• Newidiadau sy’n sicr o ddigwydd yn eich bywyd o ddod yn rhiant.
• Rhoi’r gorau i weithio.
• Newidiadau yn eich perthnasau.
• A fyddwch chi’n rhiant da.
• Ofn y bydd cymhlethdodau gyda beichiogrwydd neu gyda’ch babi.
• Ofn genedigaeth.
• Diffyg cymorth o’ch cwmpas chi a bod ar eich pen eich hun.

Gall anawsterau iechyd meddwl ddigwydd i unrhyw un ar unrhyw adeg. Ni chewch eich beirniadu am sut yr ydych yn teimlo. Bydd eich tîm gofal beichiogrwydd, yn cynnwys eich Meddyg Teulu, bydwraig ac ymwelydd iechyd yno i’ch helpu chi i gadw’n iach.

Awgrymiadau hunangymorth i’ch cynorthwyo chi i ddod yn rhiant newydd

Gall dod yn rhiant newydd fod yn brofiad llethol. Byddwch yn ystyriol o sut rydych yn teimlo a chymerwch amser i edrych ar eich ôl eich hun a’ch anghenion. Dyma rai awgrymiadau hunangymorth i’ch cynorthwyo chi i ddod yn rhiant newydd:

Adnoddau hunangymorth a dolenni defnyddiol

Gall yr adnoddau canlynol gael eu defnyddio i gael mynediad at gymorth os ydych yn cael trafferth gyda’ch iechyd meddwl a’ch lles:

• Solihull Approach – Cyrsiau am ddim ar-lein i rieni a gofalwyr. 
• SilverCloud - therapi ar-lein am ddim – Gall pobl 16 oed a throsodd yn profi pryder ysgafn i gymedrol, iselder neu straen gofrestru ar gyfer cwrs 12-wythnos am ddim cwrs therapi SilverCloud ar-lein drwy eu ffôn glyfar, tabled, gliniadur neu gyfrifiadur.
• Parabl the Talking Therapies Partnership – Mae Therapïau Siarad Parabl yn darparu ymyraethau therapiwtig tymor byr i unigolion sy’n wynebu anawsterau iechyd meddwl cyffredin neu ddigwyddiadau bywyd heriol a all fod yn effeithio ar eu lles emsosiynol.
• Mind Cymru – Gwneud iechyd meddwl yn flaenoraieth bob dydd.
• Pum Ffordd at Les – Camau syml y gallwn i gyd eu cymryd i edrych ar ôl ein iechyd meddwl a’n lles.
• Adnoddau Rhwydweithiau Amenedigol Cymru | Gweithrediaeth GIG Cymru – Taflenni cymorth a chyngor. 
• The Pregnancy and Post-birth Wellbeing Plan | Tommy's – Mae’r Cynllun Lles yn eich helpu i gychwyn meddwl am sut rydych yn teimlo’n emosiynol a pha gymorth a allech fod ei angen yn eich beichiogrwydd ac ar ôl yr enedigaeth. 
• Y Ganolfan Iechyd Meddwl Genedlaethol (NCMH) – Adnoddau ar iechyd meddwl yn ystod beichiogrwydd, yn cynnwys y defnydd o feddyginiaethau yn ystod beichogrwydd a bwydo ar y fron.
• Birth Trauma Association – Os ydych yn rhiant sydd wedi cael trawma gan enedigaeth mae’r Gymdeithas Trawma Gendigaeth yma i helpu.
• PANDAS Foundation UK – Mae tîm gwirfoddol ymroddedig wrth law i gynnig cymorth a chyngor, a gall helpu i’ch cyfeirio at sefydliadau eraill, os oes angen.